کد مطلب:38537 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:19

گنجینه پرسمان » اهل بيت

پيامبر اكرم(ص) فرمودند: انّا مدينة العلم و علي بابها سؤال اين است كه علم حضرت رسول خدا(ص) و ائمه اطهار(ع) چه نوع علمي بوده است؟ شعاع و محدوده آن چه مقدار است؟

چون سؤال مبهم است و معلوم نيست كه منظور تعيين نوع علم آن بزرگواران كه آيا اكتسابي است يا لدني؟ و يا مراد تعيين نوع معلومات آنان است؟ كه آيا تنها احكام و قوانين و معارف الهي است؟ يا احكام به علاوه ساير علوم مثل فيزيك، شيمي، جبر و مثلثات... ميباشد. لذا به طور كلي ميگوئيم: علم پيامبر(ص) علم لدني بوده و بدون اين كه پيش كسي تلمذ كند از طرف خدا به او عطا شده است.

نگار من كه به مكتب نرفت و خط ننوشت

به غمزه مسألهآموز صد مدرس شد

در تعري فعلم لدني گفتهاند: علمي است كه از راه اكتساب و استدلال به دست نميآيد و از مختصات اولياء خدا است.(1) و آتيناه من لدّنا علما؛ يعني علم لدني بوي عطا كرديم. ديگري گفته: دانشي كه شخص بدون رنج تعلّم، و تنها به الهام خداي تعالي دارا باشد.(2)

دل گفت مرا علم لدّني هوس است

تعليم كن اگر ترا دسترس است

اما علم ائمه اطهار(ع) قسمتي اكتساب است كه از پيامبر اكرم به آنها رسيده است، رسول خدا(ص) تمام رموز معارف، حقايق، حتي علم بعضي از مغيبات را براي علي(ع) املاء كردند وحضرت نوشتند و به صورت كتابي درآ؛ده كه دست به دست به ائمه اطهار(ع) رسيده و امروزه در دست امام زمان(ع) است. قسمتي هم لدّني است كه از طرف خداوند بزرگ به آنها افاضه شده است، هرگاه اراده كنند با الهام ميفهمند، در ارتباط به اين كه نوع معلوماتشان چه بوده، تنها به فرموده حضرت علي(ع) بسنده ميشود كه فرمودند: پيش از اين كه مرا از دست بدهيد، هر چه ميخواهيد از من بپرسيد، همانان من به راههاي آسمان بيشتر از راههاي زمين آشنائي دارد.(3)

فرموده حضرت صراحت دارد كه ائمه(ع) غير از احكام و معارف الهي و... به ساير علوم نيز آشنائي داشتند چنان كه ابوحيان طرطوسي كه پدر شيمي در اروپا لقب يافته است شاگرد امام صادق(ع) بوده است.

پي نوشتها:

1. الميزان، ج 12، ص 580.

2. فرهنگ فارسي معين، ج سوم، ص 3576.

3. ايّها النّاس سلّوني قبل ان تفقدوني فلأنا بطرق السماء اعلم منّي بطرق الأرض، نهج البلاغه خطبه 189 صبحي صالحي.